[语言交流]世界语问题

来源LERNU
世界语学习中常犯哪些错误？
我们列了一个 "常错集"，每个常犯错的句子都附有正确的句子，及简短说明。请详加研读，以避免发生类似的错误!

错误的句子 正确的句子 说明
"Mi ne havas la eblecon tion fari." "Mi ne havas la eblon tion fari." 更多
"Temas pri io libro." "Temas pri iu libro." 更多
"Mi havas hundo." "Mi havas hundon." 更多
"Mi pensas pri vin." "Mi pensas pri vi." 更多
"Okazas nenion." "Okazas nenio." 更多
"Ĉi jare." "Ĉi-jare." 更多
"Ĉi-tie." "Ĉi tie." 更多
"Mi interesas pri tio." "Mi interesiĝas pri tio." 更多
"Mi volas fariĝi instruiston." "Mi volas fariĝi instruisto." 更多
"Mi uzas la tukon kiel kovrilo." "Mi uzas la tukon kiel kovrilon." 更多
"Mi metas libron sur la tablo." "Mi metas libron sur la tablon." 更多
"Kilogramo de terpomoj." "Kilogramo da terpomoj." 更多
"Kvin eŭroj po persono." "Po kvin eŭroj por persono."

何时用 -a (形容词), 而何时用 -e (副词)?
说明
形容词的词尾是 -a。形容词修饰名词, 表示品质或性质。它和 "kia?" 的问句相呼应, 并随它所修饰的名词而变化词尾。

副词的词尾是 -e。它修饰动词、形容词与其它的副词，表示方法、地点、情况等，呼应 "kie?"、"kiel?"、"kiam?" 等问句。

形容词和副词的分别在于，形容词只能修饰名词 (或名词与动词同时)，而副词则不能修饰名词。

例子
Ŝia rakonto estas interesa. - 她的故事是有趣的。
Ŝi rakontas interese. - 她有趣地讲着故事。

Tio estas bona. - 那是好的。
Estas bone. - 好吧。

La ĉambro estas varma. - 房间是温暖的。
En la ĉambro estas varme. - 在房间里是温暖的。

La koloro de ŝiaj haroj estas bela. - 她的头发是美丽的。
Ĉi tie estas tre bele. - 这里真美。

Somere estis tre varma vetero. - 夏天是个很热的天气。
Lia amiko estas tute prava. - 他的朋友是完全正确的的。

何时使用 -iĝ-, 何时用 -ig-?
说明
及物动词是需要有直接宾语的动词，它指向某人或某事。若要表明句意的话, 这人或事是可以明指的。这种动词把主语的动作带向宾语。
不及物动词 没有直接宾语，因此并未指向人或事。不及物动词后面只能有形容词或状语，而不是直接宾语。


后缀 -ig- 是典型的动词缀词, 它表示 "引起, 改变, 作成, 或实现某个事物". 此接词前的词根表示动作的最后结果. ig- 动词句中的作用对象即为该动词动作的对象. 主词则为该变化的引发者.
后缀 -ig- 的动词一定是 及物的, 也就是说它总是和无介词的直接宾语一起用. 此一宾语回答了 "kion (什么事物)?" 的问题, 而以宾格形式出现.

Ŝi purigis la plankon. - 她清洁地板。
Li daŭrigis sian laboron. - 他继续自己的工作。
Ŝi dormigis sian infanon. - 她哄自己的婴儿入睡。
Ni ordigis la ĉambron. - 我们整理房间。
La gepatroj edzigis lin, kiam li havis 16 jarojn. - 在他16岁时，父母为他娶亲。


后缀 -iĝ- 表示 "转移到新的状态, 变成". 它只要用来形成动词. 在后缀 -iĝ- 前面的部分表示转移或变成的结果. 主词表示起变化的事物.
有后缀 -iĝ- 的动词一定是不及物的, 也就是说, 回答 "kion (什么事物)?" 问题的直接宾语, 一定不会出现在它后面.

Ĉiuj homoj finfine maljuniĝas. - 所有的人最终都要变老。
Hodiaŭ mi vekiĝis je la sepa horo. - 今天我七点醒来。
La koncerto komenciĝis ĝustatempe. - 音乐会准时开始。
La pordo malfermiĝis mallaŭte. - 门悄悄地开了。
Lia vizaĝo tre ruĝiĝis pro frosto. - 他的脸因风霜而变得很红。

什么时候使用KUN, PER 和 PRI?
说明
Kun 表示伴随，意指 "与、和、同在、一起"。

Per 表示方式、工具或对象，以之而生的某动作，或用以达成某目的或结果。它指 "以、藉、用"。

Pri 表示主题或行动处理或涉及的对象, 指 "关于, 对于, 涉及, 主题为".

例子
Dividi biciklon kun sia najbaro. - Dividi biciklon kun sia najbaro.
Dudek dividite per kvar egalas kvin. - 二十除以四等于五。

Pri tio mi ne volas disputi. - 关于那个我不想争辩。
Pli bone ne disputi kun li pri tio. - 最好不要与他争辩那事。

Oni vivas ne kun mono, sed kun persono. - 人们不是与钱一起活，而是与人一起生活。
Per mono ne ĉion eblas aĉeti. - 用钱不可能买到一切。

Ŝi kun sia edzo veturis per trajno. - 她和丈夫乘火车旅行。
Li parolis kun sia amikino pri Esperanto per telefono. - 他通过电话与他的女朋友谈论关于世界语。

什么时候用-n 词尾?
说明
世界语用 -n 词尾表示宾格. 宾格可以是名词, 形容词, 人称代词, 相关词 (字尾为 -u, -o, -a, -e 者), 及词尾为 -e 表示地点的副词等. 宾格的使用规定如下:

1. 表示及物动词的作用对象。因此世界语句子里, 字词顺序的改变不会改变意思。
Ŝi vidas lin. - 她看见他。
Ŝin vidas li. - 他看见她。
Li vidas ŝin. - 他看见她。
Lin vidas ŝi. - 她看见他。

2. 取代表示时间、数量等的介词。
Mi dormis dum unu horo. - Mi dormis unu horon. (我睡了一个小时。)
En lundo mi vizitos vin. - Lundon mi vizitos vin. (星期一我将拜访你。)
En la 22-a de junio mi venos. - La 22-an de junio mi venos. (我将在6月22日来。)
Mi estas je 20-metra distanco de vi. - Mi estas 20 metrojn for de vi. (我离你20米。)
Li estas je du metroj alta. - Li estas du metrojn alta. (他有两米高。)

3. 表示动作的方向和目标。
Mi kuras en la arbaro. - 我在林中跑。
Mi kuras en la arbaron. - 我跑进林中。
Mia amiko iras trans la strato. - 我的朋友在对面街上走。
Mia amiko iras trans la straton. - 我的朋友走过对面街上。
Li saltas sur la tablo. - 他在桌上跳。
Li saltas sur la tablon. - 他跳到桌上。

同样，表示地点的副词也是如此。
Mi estas hejme. - 我在家。
Mi iras hejmen. - 我回家去。
Vi estas tie. - 他在那儿。
Vi kuras tien. - 他跑向那儿。


介词后面的宾格
有些介词有二个意义：主格时表示物品所在的地点, 宾格时表示物品移动的目标。此类介词有： sur, sub, en, apud, antaŭ, malantaŭ, post, inter, trans, ekster, super, ĉirkaŭ, kontraŭ.
sur la tablo - 在桌上
sur la tablon - 到桌上
sub la domo - 在房下
sub la domon - 到房下

但是也有些介词, 后面从不用宾格：al, ĝis, de, el ,da, pri, pro, por, per, kun, sen, je, dum, laŭ, malgraŭ, 而 tra, preter 最好后面也不用宾格。在这些介词后面, 一般都只用最基本的、 不加 -n 的字型。
pri la knabo - 关于男孩
al la urbo - 到城里
kun mia amiko - 与我的朋友

注意
如果名词词尾是 -n, 则与该名词直接相关的形容词, 所有格代词, 以及相关词的词尾也都是 -n. 词尾 -n 要加在复数形字尾 -j 的后面.
Mi aĉetis tiun grandan domon. - 我买了那座大房子。
Mi aĉetis tiujn tri grandajn domojn. - 我买了那三座大房子。
Mi iras en mian belan domon. - 我走进我的漂亮的房子。
Mi promenis tre longan tempon. - 我散步很长时间。
Mi promenis kelkajn tagojn. - 我走了几天。
Iun belan tagon mi revenos. - 在某一个美丽的日子，我将回来。

宾格的使用应该要注意, 因为加上词尾 -n 可能完全改变句子的意思. 请分析下面的句子:
Mi ŝatas manĝi tion pli ol vi. - 我比你更喜欢吃那个。
Mi ŝatas manĝi tion pli ol vin. - 比起吃你，我更喜歡吃那個。
Mi amas ŝin same forte kiel vi. - 我像你一样强烈地爱她。
Mi amas ŝin same forte kiel vin. - 我像爱你一样强烈地爱她。
Vi farbas la domon ruĝan. - 你漆红房子。
Vi farbas la domon ruĝa. - 你将房子漆成红色。

什么时候动词使用-u 词尾?
说明
动词词尾 -u 本身并没有动作时态, 它是用来表示意愿 (含命令, 请求, 或期望).
Rakontu pri via vojaĝo! - 谈谈你们的旅行！
Diru vian nomon! - 说出你的名字！

在上面的例子中的动词没有主语, 因为我们知道主词是第二人称代词 vi。
Venu rapide! = Venu vi rapide! (快点来！)
Manĝu! = Manĝu vi! (吃吧！)
Estu kun mi! = Vi estu kun mi! (请陪着我！)
Kara, donu al mi tion. = Kara, vi donu al mi tion. (亲爱的，请把那个递给我！)

但是, 只有在主句中可以省略代词 vi, 在从属子句中, 则不可省略.
Legu la libron. - 读这本书！
Mi volas, ke vi legu la libron. - 我要你读这本书。

至于其它人称 (第一及第三人称), 不管是在主句或从句, 则 -u 动词都应有代词作主语, 以免被误为主语是第二人称。
Ni komencu! - 我们开始吧！
Mi estu! - 我要这样！
Ĉu ni jam iru tien? - 我们已经该去那儿了吗？
Ili mem faru tion! - 他们自行处理！
Kiel mi komprenu tion? - 我该如何理解那个？
Ŝi aĉetu, kion ŝi bezonas. - 她买她所需要的。

如果主句表示了意愿, 目的等, 在 ke 和 por ke 连接词后面的从句的动词, 也用词尾 –u. 注意, 甚至主要从句有不同的动词时态, 本规则也适用.
Ili volas, ke vi laboru. - 他们要你干活。
Mi multe legos, por ke poste mi povu bone prelegi. - 我会多看书，以便以后可以更好地演讲。
Skribu la leteron tuj, por ke ni sendu ĝin ĝustatempe. - 马上写信，以便及时寄出。
Ŝiaj gepatroj petis, ke li morgaŭ vizitu ilin. - 她的父母请他明天来作客。

为了让你更好地理解 –u 词尾在从句的使用, 请比较下列句子:
Ŝi diris, ke ŝi venos morgaŭ. - 她说她将明天来。
Mi petis, ke ŝi venu morgaŭ. - 我们请她明天来。
Mi ĝojas, ke vi bone fartas. - 我为你一切都好而高兴。
Mi deziras, ke vi fartu bone. - 我祝愿你万事如意！
Mi kuris tiel rapide, ke li ne povis kapti min. - 我跑得如此地快，他抓不到我。
Mi volis kuri tiel rapide, ke li ne povu kapti min. - 我要快跑，让他抓不到我。

特别值得注意, 动词 bonvolu (请) 的用法, 是用在表示礼貌性的意愿。在bonvolu 动词后面, 总是用不定式动词。
Bonvolu sidi ĉi tie! - 请坐在这儿！
Bonvolu veni morgaŭ - 请明天来！
Bonvolu esti ĝentila! - 请文雅一点

如何使用相关词？
说明
相关词 ki- 也可用作关系词。它们代替主句的名词、代词或该句子的整体概念, 并连结该主句与其所相关的从句。


Kiu
它代替前面出现过的名词或代词，通常是用来表示明确的人或物。
Mi vidis knabon, kiu manĝis torton. - 我看见了那个在吃蛋卷的男孩子。
Ŝi aĉetis la plej belan robon, kiu estis en la vendejo. - 她买了店中最漂亮的长袍。
当 kiu 作为从句的宾语時, 它的词尾要加 -n.
La filmo, kiun ni spektis hieraŭ, estis tre interesa. - 那本我们昨天观赏的电影很有趣。
Montru al mi la libron, kiun vi ĵus aĉetis. - 请把你刚买的那本书拿给我看看。
词尾 -j 表示复数.
Mi vidis knabojn, kiuj manĝis torton. - 我看见那些吃蛋卷的男孩子们。
Montru al mi la librojn, kiujn vi ĵus aĉetis. - 请把你刚买的那些书拿给我看看。


Kio
它是用来代替主句的概念或用来表示未定的事物。
Tio, pri kio li parolis, ŝajnis nekredebla. - 那个他谈论的事, 显得令人难以置信。
Mi tre bone scias, kio ĝojigas vin. - 我很清楚, 什么会令你高兴。
当 kio 是从句中的宾语时, 它的词尾要加 -n.
Mi faros ĉion, kion mi povos. - 我将尽力而为。
Vi rakontis al mi ion, kion mi neniam forgesos. - 你所讲的，我永远也不会忘记。


Kies
它介绍表示拥有或隶属的从句。
Ĉi tien venos kantistoj, kies kantoj estas tre popularaj. - 那些歌唱家们将来这里，他们的歌很流行。
La knabino, kies haroj estas tre belaj, venis al mia frato. - 那位头发很美丽的女孩子来找过我兄弟。


Kiam
它介绍表示描述时间的从句。
En tiu tempo, kiam mi manĝis, ŝi televidis. - 当我用餐那时， 她在看电视。
Kiam mi venis al li, li dormis. - 当我来他那里时，他已睡觉了。


Kie
它介绍表示描述地点的从句。
Mi volis resti tie, kie mi estis. - 我要留在我曾经住的那个地方。
Apud tiu loko, kie li loĝas, estas granda arbaro. - 在他住的地方的旁边，是个大森林。
当要表示方向时, kie 要加上词尾 –n.
En tiu loko, kien mi venis, estis multe da homoj. - 在我来的地方，那里有許多人。


Kia
它介绍表示性质或品质的从句。
Li estis tia, kia mi volis, ke li estu. - 他正是我所想要的那样。
Hodiaŭ ne estas tia bela tago, kia estis hieraŭ. - 今天不是像昨天那样的好天气。
kia 作为从句的宾格时, 词尾要加 -n.
Li manĝis tian bongustan viandon, kian li ankoraŭ neniam antaŭe manĝis. - 他吃那么美味的肉，那是他在前不曾吃过的。
词尾 -j 表示复数.
Mi aŭskultis tiajn kantojn, kiajn mi kutime neniam aŭskultas. - 我听了一些我平常不曾听过的歌声。


Kiel
它介绍描述方法和程度的从句。
Neniam estos tiel, kiel estis antaŭe. - 永远不会像以前那样。
Li volis nin helpi tiel, kiel li povis. - 他要尽他所能地帮助我们。


Kiom
它介绍描述数或量的从句。
Manĝu tiom multe, kiom vi volas. - 想吃多少吃多少。
Mi donis al ili tiom da bombonoj, kiom mi havis. - 我给了他们我所有的糖果。


Kial
它介绍原因或动机的从句。
Unu el la ĉefaj kaŭzoj, kial homoj lernas Esperanton, estas tio, ke ĝi estas facile lernebla. - 为何人们学习世界语，其中的一个主要理由是因为它是容易学的。

标点符号的用法
说明
最常用的符号如下: 句号 (.), 逗号 (,), 分号 (;), 冒号 (, 惊叹号 (!), 问号 (?), 删节号 (...), 破折号 (--), 分隔号 (-), 引号 (" "), 圆括号 (())。

标点符号用来帮助了解全文, 其用法并没有严格的规则, 而和所有其它语言的用法一样。但最好能有良好的使用风格, 并注意要让内文易于了解。标点符号使用过多或过少, 常令人印象不佳, 有时令人厌烦。简言之, 只要能避免误解及增进了解, 就该使用。

大写与小写
说明
世界语的大写和小写并没有严格的规则，其用法主要用来使内文清楚易懂。世界语的大写主要用在：

1. 每个独立句的第一个字母用大写;
Mi vidas hundon. Ĝi estas granda. - 我看见条狗，它是大的。

2. 表示专有名词的第一个字母;
Mia nomo estas Adamo. Mi ripozis ĉe la Balta Maro. - 我的名字是 Adamo。我在巴尔他海渡假。

3. 用于所有的简写;
PIV - Plena Ilustrita Vortaro. - PIV - 全解词典.

4. 强调某一个字或词;
Mi VOLAS, sed NE POVAS fari tion. - 我要做, 但是不能做.

5. 表示特别的尊敬;
Dankon pro Via letero. - 谢谢您的来信。

其它场合, 则习惯上用小写。

如何正确地分割词汇？
说明
在书写文章, 写到行末, 发现没有足够的空间写完最后一个字时, 可以将该字分为两部分。 前一部分写在原行, 并在其后加上一个分割号 (-)。第二部分则写在下一行的行首。至于单字要在哪里分割, 则完全没有关系, 因为世界语对此并没有规则。

例如
trajno - 火车
trajno
t-rajno
tr-ajno
tra-jno
traj-no
trajn-o


但若是较长的字, 则建议依其语法单元来分割, 而使该字的阅读和理解更为容易。然而, 这也不是硬性的规定!

例如
vortaro - 词典
vort-aro

malamika - 敌人的
mal-amika

加帽字母如何替代？
说明
世界语有六个特别的加帽字母: Ĉ, Ĝ, Ĥ, Ĵ, Ŝ, Ŭ, 可是, 直到目前, 我们仍往往无法正确使用加帽。例如, 当所用计算机无法正确显示小帽子时, 打世界语就会有问题. 此时, 即需使用替代写法。在 Fundamento de Esperanto (世界语基础) 中, 即提到有一种替代写法, 亦即, 将 Ĉ, Ĝ, Ĥ, Ĵ, Ŝ 字母的小帽子, 改在字母后加上 H. 而Ŭ 的上标, 则完全取消不用.

ĉ -> ch
ĝ -> gh
ĥ -> hh
ĵ -> jh
ŝ -> sh
ŭ -> u


实际应用上, 则可能遇到其它的替代写法, 其中几种如下：

ĉ -> c' -> c^
ĝ -> g' -> g^
ĥ -> h' -> h^
ĵ -> j' -> j^
ŝ -> s' -> s^
ŭ -> u' -> u^


最近, 在计算机及网络等应用上, 有人用相关字母后加X 来取代特殊的几个世界语字母：

ĉ -> cx
ĝ -> gx
ĥ -> hx
ĵ -> jx
ŝ -> sx
ŭ -> ux

如何使用缩写词？
说明
写世界语时, 常常会使用各种缩写词. 但务请记住, 若所书写的不只是私人使用, 则所用的缩写词也要让他人能够容易理解. 世界语已有许多被正式接受的缩写词, 所有世界语者都能容易理解. 下表列出我们认为在各种文章中最常遇见的缩写词.

bv. (bonvolu) - 请
ĉ. (ĉirkaŭ) - 大约
div. (diversaj) - 各种
d-ro (doktoro) - 博士（医生）
d-rino (doktorino) - 博士(女),医生(女)
ekz. (ekzemple) - 例如
f-ino (fraŭlino) - 小姐
ges-roj (gesinjoroj) - 先生及太太
h. (horo) - 钟点
i.a. (interalie) - 其中
inkl. (inkluzive) - 包括
k (kaj) - 及、和
k.a. (kaj aliaj) - 及其它
k.c. (kaj ceteraj) - 等等
k.s. (kaj simile) - 诸如此类
k.t.p. (kaj tiel plu) - 等等
n.b. (notu bone) - 请注意
n-ro (numero) - 数号
p. (paĝo) - 页
P.S. (postskribo) - 又及
red. (redaktoro) - 编辑
rim. (rimarko) - 注
s-ro (sinjoro) - 先生
s-ino (sinjorino) - 太太

好！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！！