[语言交流]布拉格宣言

Prago, julio 1996  
Ni, anoj de la tutmonda movado por la progresigo de esperanto, direktas ĉi tiun manifeston al ĉiuj registaroj, internaciaj organizoj kaj homoj de bona volo, deklaras nian intencon firmvole plulabori por la celoj ĉi tie esprimitaj, kaj invitas ĉiun unuopan organizaĵon kaj homon aliĝi al nia strebado.
Lanĉita en 1887 kiel projekto de helplingvo por internacia komunikado, kaj rapide evoluinta en vivoplenan, nuancoriĉan lingvon, esperanto jam de pli ol jarcento funkcias por kunligi homojn trans lingvaj kaj kulturaj baroj. Intertempe la celoj de ĝiaj parolantoj ne perdis gravecon kaj aktualecon. Nek la tutmonda uzado de kelkaj lingvoj, nek progresoj en la komunikad-tekniko, nek la malkovro de novaj metodoj de lingvo-instruado verŝajne realigos jenajn principojn, kiujn ni konsideras esencaj por justa kaj efika lingva ordo.
Demokratio
Komunika sistemo, kiu tutvive privilegias iujn homojn, sed postulas de aliaj, ke ili investu jarojn da penoj por atingi malpli altan gradon de kapablo, estas fundamente maldemokratia. Kvankam, kiel ĉiu lingvo, esperanto ne estas perfekta, ĝi ege superas ĉiun rivalon en la sfero de egaleca tutmonda komunikado.
Ni asertas, ke lingva malegaleco sekvigas komunikan malegalecon je ĉiuj niveloj, inkluzive de la internacia nivelo. Ni estas movado por demokratia komunikado.
Transnacia edukado
Ĉiu etna lingvo estas ligita al difinita kulturo kaj naci(ar)o. Ekzemple, la lernejano, kiu studas la anglan, lernas pri la kulturo, geografio kaj politiko de la anglalingvaj landoj, precipe Usono kaj Britio. La lernejano, kiu studas esperanton, lernas pri la mondo sen limoj, en kiu ĉiu lando prezentiĝas kiel hejmo.
Ni asertas, ke la edukado per iu ajn etna lingvo estas ligita al difinita perspektivo pri la mondo. Ni estas movado de transnacia edukado.
Pedagogia efikeco
Nur malgranda procentaĵo el tiuj, kiuj studas fremdan lingvon, ekmastras ĝin. Plena posedo de esperanto eblas eĉ per memstudado. Diversaj studoj raportis propedeŭtikajn efikojn al la lernado de aliaj lingvoj. Oni ankaŭ rekomendas esperanton kiel kernan eron en kursoj por la lingva konsciigo de lernantoj.
Ni asertas, ke la malfacileco de la etnaj lingvoj ĉiam prezentos obstaklon por multaj lernantoj, kiuj tamen profitus el la scio de dua lingvo. Ni estas movado por efika lingvo-instruado.
Plurlingveco
La esperanto-komunumo estas unu el malmultaj mondskalaj lingvokomunumoj, kies parolantoj estas senescepte du- aŭ plurlingvaj. Ĉiu komunumano akceptis la taskon lerni almenaŭ unu fremdan lingvon ĝis parola grado. Multokaze tio kondukas al la scio de kaj amo al pluraj lingvoj, kaj ĝenerale al pli vasta persona horizonto.
Ni asertas, ke la anoj de ĉiuj lingvoj, grandaj kaj malgrandaj, devus disponi pri reala ŝanco por alproprigi duan lingvon ĝis alta komunika nivelo. Ni estas movado por la provizo de tiu ŝanco.
Lingvaj rajtoj
La malegala disdivido de potenco inter la lingvoj estas recepto por konstanta lingva malsekureco, aŭ rekta lingva subpremado ĉe granda parto de la monda loĝantaro. En la esperanto-komunumo la anoj de lingvoj grandaj kaj malgrandaj, oficialaj kaj neoficialaj, kunvenas sur neŭtrala tereno, dank' al la reciproka volo kompromisi. Tia ekvilibro inter lingvaj rajtoj kaj respondecoj liveras precedencon por evoluigi kaj pritaksi aliajn solvojn al la lingva malegaleco kaj lingvaj konfliktoj.
Ni asertas, ke la vastaj potencodiferencoj inter la lingvoj subfosas la garantiojn esprimitajn en tiom da internaciaj dokumentoj, de egaleca traktado sendistinge pri la lingvo. Ni estas movado por lingvaj rajtoj.

1996年7月于布拉格  
我们，作为推进世界语的全球运动的成员，将这一宣言呈送给所有的政府、国际组织和怀有良好愿望的人们。
声明：我们的意图是坚定地为在此所表述的目的继续工作，  
邀请： 每一个组织和个人参与我们的努力。
世界语于1887年作为国际交往的辅助语方案发表后，就迅速发展成为充满活力的、表现力丰富的语言。一百多年来，世界语已经超越语言和文化障碍，成为联系人们的目的一直保持着其重要性和现实性。若干民族语言在全世界的应用、通信技术的进步、语言教学新方法的发现，都似乎未能实现下列原则，而这些原则对公正的、有效的语言秩序是最重要的
 民主 一直使某些人获得特权的传播系统却总是要求其他的人经多年努力，能力却达不到他们那样高的水平，这从根本上说是反民主的。虽然，同每一种语言一样，世界语也并非完美无缺，但它却在平等的全球传播的领域内，大大超过每一个对手。  
我们确信，语言的不平等，会导致在所有层面包括国际层面上的传播的不平等。我们的运动是民主传播运动。  
 超越民族的教育 每一种民族语言都是与相应的文化和民族相联系的。例如，学英语的学生要学习英语国家、特别是美国和英国的文化、地理和政治，然而学习世界语的学生要学习的却是没有国界的世界，在这个世界里，每一个国家就好象一个家庭。  
我们确信，任何一种民族语言的教育事业是与确定的世界未来相联系的。我们的运动是超越民族的教育运动。
 儿童教育的效果 在学习外语的人群中，只有很少量的人能掌握它。然而，甚至通过自学就可以完全掌握世界语。各种研究表明，预备教育对学习外语是有效的。人们还推荐世界语作为语言课程的核心内容之一以树立学生的语言意识。  
我们确信，学习民族语言的困难将永远会是很多学习者的障碍，然而他们可以从第二语言的知识中获益。我们的运动是有效的语言教学运动。
语言多样性 世界语群体是为数不多的世界范围的语言群体之一，其成员无一例外地掌握了两种或多种语言。每一个成员都接受了至少学习一门外语并达到口语表述程度的任务，这大都会引导他们通晓并热爱多种语言，一般来说， 这会大大拓宽个人的视野。  
我们确信，每一种语言，包括大语种和小语种的成员应该抓住学习第二种语言的机会并达到高级交流的水平。我们的运动就是提供这一时机的运动。
语言的权利 语言权利分配的不平等是世界大部分居民产生长期语言不安全感或语言的直接压迫的症结所在。在世界语群体当中，所有语种的成员，包括大语种和小语种，正式的语种和非正式的语种，由于彼此互谅互让，而会聚在一个中立的场所。这种语言权利和责任的平衡为改进和评估其他解决语言的不平等和语言冲突问题的方法提供一个先例。  
我们确信，普通存在的语言功能的巨大差异，会破坏在众多的国际文件中所表达的各种语言一律平等的保证。我们的运动是维护语言权利的运动


 

。